Kiracının taşınmazı yoğun şekilde kirletmesi evde ciddi hijyen sorunları oluşturması tahribat yaratması veya evi uzun süre bakımsız bırakması hem sözleşmeye aykırıdır hem de ev sahibinin maddi zarar yaşamasına neden olabilir. Örneğin evde biriken çöp yığınları, duvarlardaki ağır hasarlar tesisatın bilinçli kullanım hataları nedeniyle zarar görmesi veya kiracının temizlik yapmaması sonucu oluşan ciddi koku ve hijyen problemleri taşınmazın değerini düşürür ve uzun vadeli hasarlara yol açabilir. Bu davranışlar süreklilik kazandığında tahliye süreci gündeme gelebilir.
Mevzuat Kiracının Kiralananı Bakımsız Bırakması Hakkında Ne Diyor?
Türk Borçlar Kanunu’nun 316. maddesi kiracının kiralananı sözleşmeye uygun ve özenli kullanmakla yükümlü olduğunu düzenler. Madde metni şöyledir:
TBK Madde 316:
“Kiracı kiralananı sözleşmeye uygun olarak özenle kullanmakla yükümlüdür. Kiracının bu borca aykırı davranması durumunda kiraya veren kiracıya uygun bir süre vererek aykırılığın gidrilmesini isteyebilir. Bu süre sonunda aykırılık giderilmemişse kiraya veren sözleşmeyi feshedebilir.”
Kiracının taşınmazı aşırı kirletmesi, temizlik yapmaması eşyaları kullanılamaz hale getirmesi duvarların veya tesisatın zarar görmesine neden olması bu madde kapsamında açık aykırılık sayılır. Bu tür kullanımlar kiralananın “özenli kullanım” şartını tamamen ortadan kaldırır. Ayrıca ev sahibi kiracının kusurundan kaynaklanan zararların tazmini için TBK 112 ve devamı hükümlerine göre ayrıca talepte bulunabilir.
Kiracı Uyarıya Rağmen Evi Bakımsız Bırakmaya Devam Ediyorsa Ne Yapılır?
İlk adım kiracıya yazılı bir ihtar göndererek taşınmazın kullanım şeklini düzeltmesi için süre vermektir. Bu ihtarın noter aracılığıyla veya ispatlanabilir bir yöntemle yapılması önemlidir. Kiracının sözlü uyarıları dikkate almaması yaygın bir durumdur bu nedenle yazılı ihtar süreçte belirleyici rol oynar.
Ev sahibinin taşınmazdaki bozulma ve kirliliği belgeleyebilmesi de önem taşır. Örneğin evde çekilen fotoğraflar, apartman yönetimi veya komşular tarafından tutulan tutanaklar teknik servis raporları veya tadilat gerektiren alanların tespiti bu süreçte delil niteliği kazanır. Kiracı verilen süre içinde davranışlarını düzeltmezse tahliye gündeme gelir.
Bozulma ve Kirlilik Devam Ederse Tahliye Süreci Nasıl İlerler?
Kiracı ihtara rğmen taşınmazı aynı şekilde kullanmaya devam ediyorsa TBK 316 uyarınca tahliye davası açılabilir. Mahkeme kiralananın gerçekten bakımsız bırakılıp bırakılmadığını ve bu durumun sözleşmeye aykırı kullanım seviyesinde olup olmadığını somut deliller üzerinden değerendirir.
Örneğin kiracının uzun süredir temizlik yapmadığı, evde ağır koku oluştuğu duvarlarda veya zeminde tahribat bulunduğu tesisatın yanlış kullanım nedeniyle zarar gördüğü belgelenirse tahliye kararı verilmesi mümkün olur. Kiracının savunma olarak “ev eskiydi” veya “temizlik yapmayı planlıyordum” gibi ifadeler kullanması tahliyeyi engellemez esas alınan fiili durumdur.
Bazı ev sahipleri, kiracı evi çok kirlettiğinde doğrudan tahliye davası açmaya çalışır ancak ihtar yapılmadan açılan dava reddedilebilir. Ayrıca kiracının eve zarar vermesi halinde sadece tahliye değil zarar tazminine yönelik ayrı talepler de gündeme gelebilir.
Bu Süreci Ev Sahibi Adına Nasıl Yürütebiliriz?
Kiracının evi aşırı kirletmesi ve bakımsız bırakması tahliye açısından güçlü bir sebep olsa da sürecin doğru adımlarla yürütülmesi gerekir. İhtarın hazırlanması, taşınmazdaki zararın belgelenmesi gerekiyorsa teknik tespit yapılması tahliye davasının uygun şartlarda açılması ve kiracının verdiği zararın tazmini için ek taleplerin değerlendirilmesi gibi tüm adımları sizin adınıza takip ediyoruz. Böylece taşınmazın yıpranmasının önüne geçilir ve mülkün kontrolü yeniden sağlanır.
