Galeriden satın alınan bir aracın kısa sürede arıza göstermesi alıcı açısından hem maddi kayıp hem de güven sorunu yaratır. Birçok kişi bu durumda arızanın kendi kullanım hatasından mı yoksa satış öncesi gizlenen bir sorundan mı kaynaklandığını bilemez. Oysa araç satışında satıcının sorumluluğu alıcının düşündüğünden çok daha geniştir. Araç teslim edildiği anda ayıplıysa veya kısa süre içerisinde ortaya çıkan arıza satış öncesi mevcut bir kusurdan kaynaklanıyorsa alıcı bu kusurlara karşı kanunen korunur. Bu nedenle sorunun doğru tespit edilmesi ve hakların zamanında kullanılması önemlidir.
Mevzuat Ayıplı Araç Satışı Hakkında Ne Diyor?
Galeriden alınan bir araçta ortaya çıkan arızalar Türk Borçlar Kanunu’nun “ayıplı ifa” hükümleri kapsamında değerlendirilir. Kanun satıcının alıcıya ayıpsız mal teslim etmekle yükümlü olduğunu açıkça düzenler. Araç satışlarında en önemli yasal dayanak TBK 219. maddedir. Madde metni şöyledir:
TBK Madde 219:
“Satıcı alıcıya karşı satılan şeyin ayıplarından sorumludur. Satılan şey, alıcıya bildirilen niteliklere sahip değilse ya da kullanım amacı bakımından değerini ve alıcının ondan beklediği yararı azaltan veya ortadan kaldıran maddi hukuki ya da ekonomik bir ayıp taşıyorsa satıcı bunun sonuçlarından sorumludur.”
Ayrıca TBK 223’e göre alıcı olağan inceleme ile fark edemeyeceği gizli ayıpları öğrendiği anda satıcıya bildirmekle yükümlüdür. Gizli ayıp aracın teslim tarihinde mevcut olup alıcının normal incelemeyle fark edemeyeceği sorunları ifade eder. Kısa sürede ortaya çıkan arızalar çoğu zaman gizli ayıp niteliğindedir.
Araç Kısa Sürede Arızalandıysa Süreç Nasıl Başlatılır?
Araç tesliminden kısa süre sonra motor, şanzıman elektronik sistem direksiyon fren gibi kritik bölümlerde arıza oluşması genellikle teslim anında mevcut bir kusura işaret eder. Bu durumda alıcı önce arızayı tespit ettirmeli mümkünse yetkili veya uzman bir servis aracılığıyla arıza raporu almalıdır. Bu rapor aracın hatasının kullanım kaynaklı mı yoksa teslim sırasında mevcut bir ayıptan mı doğduğunu belirlemede önem taşır. Ardından galeriye yazılı bildirim yapılmalı ve sorun ile talep edilen çözüm açıkça belirtilmelidir. Satıcı kusuru reddedebilir ancak rapor ve tespitler hukuki süreci destekler.
Galeriden Alınan Ayıplı Araç İçin Hangi Haklar Kullanılabilir?
TBK hükümleri gereği ayıplı araç satın alan kişi dört temel haktan birini kullanabilir: Aracın ücretsiz onarılmasını talep etme, ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme aracı iade ederek sözleşmeden dönme veya satıcı tarafından ayıpsız misli ile değiştirme tlebinde bulunma. Arızanın niteliği ağırsa ve aracın güvenli kullanımını etkiliyorsa alıcı genellikle sözleşmeden dönme veya değişim yönünde haklarını kullanır. Satıcı bu hakları keyfi olarak reddedemez ayıp hukuken sabitse sorumluluk doğar.
Bazı alıcılar yalnızca sözlü şekilde talepte bulunarak sürecin çözüleceğini düşünür ancak yazılı bildrim yapılmaması veya arıza tespitinin belgelendirilmemesi ileride hak kaybına yol açabilir. Bir diğer hata ise aracın tamir edildiğini düşünerek daha fazla takip yapmamaktır. Oysa satıcı tarafından yapılan tamir ksuru ortadan kaldırmazsa alıcı yine seçimlik haklarını kullanabilir.
Bu Süreci Alıcı Adına Nasıl Yürütebiliriz?
Ayıplı araç davaları teknik ve hukuki boyutu yüksek süreçlerdir. Arızanın niteliğinin belirlenmesi, servis raporlarının doğru düzenlenmesi satıcıya yapılacak bildirimin hazırlanması gerektiğinde bilirkişi incelemesine başvurulması ve seçimlik hakların uygulanması profesyonel takip gerektirir. Süreci sizin adınıza yürütüyor, galeri veya satıcıyla yapılacak görüşmeleri kayıt altına alıyor belgeleri hazırlıyor ve gerektiğinde dava yoluyla hakkınız olan bedel iadesini araç değişimini veya onarımın ücretsiz yapılmasını sağlıyoruz. Böylece kısa sürede ortaya çıkan arızanın yükü sizin üzerinizde kalmaz ve hukuki haklarınızı eksiksiz şekilde kullanırsınız.
